Dagboek van 19 januari

Anne Frank

Enfin, uiteindelijk een goed gesprek gehad met de geduldige journalist die er begrip voor had dat ik, gezien het één uur tijdsverschil, het ochtendnieuws nog niet had kunnen verwerken. En toen dus mijn reactie dat het mijns inziens onjuist is iemand te veroordelen omdat hij voor 80% schuldig is en voor 20% onschuldig!? Ja hij leeft niet meer en zijn kinderen ook niet, maar wel kleinkinderen. En zelfs als hij niet meer leeft: waarom iemand die zich niet kan verdedigen beschamen en veroordelen.

Het Jodendom is de mening toegedaan dat het beter is om een schuldige ongestraft te laten dan een onschuldige te veroordelen. En los hiervan: wat is het nuttig rendement van deze publiekelijke schandpaal? Een ding is zeker: het is koren op de molen van het antisemitisme! Ik hoor ze al uitroepen dat de Joden zelf Anne Frank hebben vermoord! Voor mijn gevoel is het doel van het onderzoek: geld! De mondiale reclamecampagne rondom het boek getuige hiervan. Dat deskundigen als Prof. Bart Wallet en Prof. Houwink ten Cate, de kenners van Joods Nederland en van de Tweede Wereldoorlog, zich meer dan kritisch uitlaten en wijzen op ernstige tekortkomingen in het onderzoek, is meer dan veelzeggend. Voor mij was het echter nog niet klaar met het interview in het RD. De hele dag door ben ik dinsdag en vandaag gebeld door Israëlische kranten, radio en TV.

Brunssum

En dat terwijl ik de hele dag in Brunssum op bezoek bij mijn vriend Jack Aldewereld en zijn zorgzame echtgenote. Wat ik daar deed? Zo’n 11 jaar geleden werd mij verzocht om een plaquette te onthullen in Brunssum bij een pompstation. Ik verwachtte dus een bezinepompstation, maar het was een waterzuiveringsinstallatie waar in de oorlog heel veel Joden zaten ondergedoken. Überhaupt zaten er in dat dorpje een kleine driehonderd Joden verborgen, waaronder vele kinderen. Aldewereld was een van die kinderen. Hij was nog maar een baby van zes maanden. Vader, moeder en twee broers werden vermoord. Hij en zijn oudere zus overleefden de verschrikkingen.

Zijn levensdoel is nu vertellen, vertellen en vertellen. Maar om te kunnen vertellen, door te geven aan de jeugd, moet je weten wat zich in Brunssum heeft afgespeeld. Christenen voor Israël benaderden mij om adressen aan te reiken van Joden die de oorlog hebben weten te overleven. Ze wilden hen cadeaus geven om ze te bemoedigen. Gezien dat christelijke bemoedigen mij geheel niet aanspreekt heb ik voorgesteld om een documentaire te maken over oorlogsoverlevenden uit Nederland. Auschwitz en Sobibor zijn ver weg, Brunssum is gewoon Nederland. Ik ben ervan overtuigd dat het een indrukwekkend programma wordt, bedoeld ook om op scholen te gebruiken. Ook EJA, European Jewish Association, wil het gaan gebruiken en ook Christenen voor Israël International. Maar los van deze toekomstige documentaire: Jack Aldewereld vond onze komst geweldig. Het vertellen, vertellen, vertellen is ook een therapie voor hem, een soort manier van overleven. Van Jodendom weet hij nagenoeg niets, vertrouwde hij mij toe, maar hij is wel een Jood in hart en ziel.

Ik ben redelijk uitgeput, moet nu nog een column schrijven voor CIP over, u raadt het al: de verrader van Anne Frank. Morgen een toespraak houden in Apeldoorn bij de jaarlijkse herdenking van de ontruiming van het Apeldoornsche Bosch op 20 januari 1943, dan naar Dieren voor overleg met de Joodse Gemeente de Stedendriehoek, daarna Doetinchem voor een bespreking met de Joodse Gemeente de Achterhoek en dan hopelijk: een beetje op tijd thuis en bed!

Gedurende de coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken op haar website.