Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

ZAKA, de ware rechtvaardigen

Door Petra van der Zande - 

27 november 2023

ZAKA israel

Mensen van ZAKA in een verwoest huis in kibboets Kfar Aza. Foto: Chaim Goldberg/Flash90

“… maar de rechtvaardige ontfermt zich en geeft.” Psalm 37:21b

Tsedaka

In de Joodse traditie is tsedaka een daad van rechtvaardigheid die voortkomt uit onze plicht om anderen in nood te helpen. Het wordt soms uitgelegd als naastenliefde, maar de Hebreeuwse wortel betekent rechtvaardigheid of eerlijkheid in plaats van filantropie of vrijgevigheid.

Tsedaka betekent ‘het juiste doen' door tsedek (gerechtigheid, eerlijkheid) in je leven te demonstreren. Deuteronomium 16:20 gebied: ‘Tsedek, tsedek tierdof ‘- gerechtigheid zult u nastreven.

Daarom is het helpen van anderen in nood een goddelijke noodzaak.  Het is leven gevend. - Spreuken 12:28

De tsadiek ziet tsedaka niet als louter uiterlijke plicht, maar doet het uit liefde. - Psalm 37: 21b

ZAKA

ZAKA, het Hebreeuwse acroniem voor identificatie van slachtoffers van rampen, werd in 1995 opgericht.

De meer dan 3.000 vrijwilligers zijn 24/7 beschikbaar om onmiddellijk, professioneel en met de nodige uitrusting te reageren op een terreuraanslag, ramp (ook internationaal) of ongeval. ZAKA werkt nauw samen met de lokale hulpdiensten en veiligheidstroepen. Het eren van de doden wordt beschouwd als een daad van Chesed Shel Emes (ware deugd) – voor het Jodendom de grootste mitswa (goede daad) die kan worden uitgevoerd, omdat de ontvanger daar niets tegenover kan stellen.

ZAKA geeft duizenden ultraorthodoxe (haredi) vrijwilligers, die doorgaans niet in het leger dienen, gelegenheid om op een zinvolle manier bij te dragen aan de samenleving en een essentiële dienst te verlenen binnen een heel hoog professioneel en gedisciplineerd kader.

ZAKA-vrijwilligers zijn ook te vinden onder de christelijke bevolking, Druzen, bedoeïenen en moslims; jong en oud; mannen en vrouwen; religieus en seculier. Omdat de mens naar het Goddelijke beeld is geschapen, biedt ZAKA hulp aan iedereen, ongeacht religie, ras of geloofsbelijdenis.

De Internationale Reddingseenheid schoot te hulp bij grote internationale terreuraanslagen, zoals Mombasa, Istanbul en Taba en natuurrampen als de tsunami en orkaan Katrina in New Orleans. Door in de donkerste tijden een licht voor de volkeren te zijn, is ZAKA is een model geworden voor hulpdiensten over de hele wereld.

In 2005 heeft de VN ZAKA erkent als een internationale vrijwillige humanitaire organisatie, een van de weinige drie Israëlische organisaties die deze status kregen.

De hel van 7 oktober

Toen de Gaza oorlog op 7 oktober jl. uitbrak, kwamen de ZAKA-vrijwilligers ook meteen in actie.

Yossi Landau, hoofd zuidelijke ZAKA-operaties, sprak over de emotionele tol en eisen die van de vrijwilligers gevraagd worden: “In die eerste week hebben 65 teamleden meer dan 670 lichamen gevonden, waarvan velen op de meest vreselijke manier gemarteld waren.” Het was meer dan zij emotioneel aankonden. “We zijn bezig met een missie,” vertelde hij zijn team. “Het is een heilige missie, onderdeel van ons geloof, en een die we moeten volbrengen.  Dit zijn onze broers en zussen.”

In die gruwelijke weken vielen de mannen kilo’s af – het was onmogelijk om te eten. Zodra ze de ‘hel’ van de vernielde Joodse gemeenschappen binnentraden, moesten ze overgeven. Zelfs water konden ze niet binnenhouden. Sommigen wisten dat ze hun baan zouden kwijtraken omdat ze niet naar huis konden. Iedereen was oververmoeid omdat ze ook bijna niet konden slapen – de gruwelen waarmee ze overdag te maken hadden bleven in hun netvlies gebrand. Ondanks de psychologische hulp, moesten een aantal mannen naar huis worden gestuurd omdat ze het emotioneel niet meer aankonden.

Omatzgin, een ZAKA-vrijwilliger vertelt:

“Op de eerste dag van de oorlog, vroeg in de morgen, kreeg ik een telefoontje van een officier die me smeekte om het lichaam van een soldaat te evacueren dat al acht uur op straat lag. De vader van de soldaat stond naast het lichaam maar niemand beantwoordde zijn smeekbeden om hulp.”

Otmazgin moest eerst helpen de lichamen van de vermoorde Supernova feestgangers in een konvooi van ambulances te laden. “Ik wilde mijn eigen auto vrijhouden voor een noodsituatie waardoor ik misschien het konvooi zou moeten verlaten,” vertelde hij. “Toen ik het telefoontje van de officier ontving, wist ik dat dit de reden was waarom mijn auto beschikbaar moest zijn.”

Toen hij ter plaatse kwam, zag hij dat de vader van de overleden soldaat zijn vriend was. Dedi Simchi, hoofd Israëlische brandweer, bewaakte het lichaam van zijn zoon. “Het feit dat je voor mijn zoon zorgt, Otmazgin, geeft me troost,” zei Dedi. “Ik heb Guy altijd het beste gegeven dat er is, en nu mag ik hem overdragen aan Otmazgin– de beste die er is.”

“Vanaf vandaag doe ik mijn werk ter nagedachtenis van jouw Guy, Dedi,” beloofde Otmazgin. “Moge God zijn bloed wreken.”

“Noem me geen held en geef mij geen complimenten. Dat doet me niets. Zeg mij dat jullie sterk en verenigd zijn, dat we zullen winnen.” Otmazgin – Zaka-vrijwilliger

Evacuatie van lichamen

Vanwege het intense brand- en veiligheidsgevaar evacueerden honderden ZAKA-vrijwilligers zo snel mogelijk, onder zware beveiliging van gevechtstroepen, de lichamen uit het gebied bij de Gazastrook.

Een paar weken later keerde ZAKA, in samenwerking met de Lahav 433-eenheid (speurhonden) terug naar de gruwellocaties om de bloedresten schoon te maken, de huizen en auto's te zuiveren en begrafenissen te regelen honderden mannen, vrouwen en kinderen die in koelen bloede werden vermoord door terroristen van Gaza. Er werden nog meer gruweldaden ontdekt die in eerste instantie over het hoofd waren gezien.

De gebeurtenissen die op 7 oktober begonnen, hebben een onuitwisbare stempel gedrukt op de Israëlische geschiedenis. Met meer dan 1.200 doden en 4.229 gewonden, rouwt Israël om de zwartste dag in de moderne geschiedenis. ZAKA-vrijwilligers waren getuigen van een kwaadaardigheid die ze nooit voor mogelijk hadden gehouden. Wat duidelijk werd is: De tijden zijn veranderd, de regels zijn veranderd en ZAKA’s werk is nu belangrijker en noodzakelijker dan ooit.

Meer weten? Klik hier om naar de website van ZAKA te gaan.

Petra-van-der-Zande_avatar-90x90

De auteur

Petra van der Zande

Petra van der Zande woont sinds 1989 in Jeruzalem. Samen met haar man zorgde zij 21 jaar lang voor vier meervoudig gehandicapte Israëlische pleegkinderen. Nu is zij onder andere actief...

Doneren
Abonneren
Agenda