Bijna dagelijks hoor of lees ik over iets wat met de afschuwelijke jaren 1940-1945 te maken heeft. Iedere oudere die ik in Israël ontmoet, heeft over die periode wel een afgrijselijk verhaal. Direct of indirect meegemaakt. Deze generatie is aan het uitsterven en het is belangrijk dat hun verhalen blijven leven en doorgegeven worden aan toekomstige generaties. En dat geldt ook voor herdenkingen.
Er is in ieder woord een woord
dat tot het onuitspreekbare behoort;
Er is in ieder deel een deel
van het ondeelbare geheel.
Gelijk in elke kus hoe kort,
het hele leven meegegeven wordt.
Abel Herzberg (1893-1989)
Van generatie op generatie
Op 14 september aanstaande wordt in en voor de synagoge van Enschede de eerste razzia in Twente herdacht die 80 jaar geleden in de nacht van 13 op 14 september 1941 plaatsvond.
Omdat er een telefoonkabel van de Wehrmacht tussen Enschede en Haaksbergen was doorgesneden, werden honderdvijf onschuldige Joodse mannen, in de kracht van hun leven, als onderdeel van een represaille opgepakt. Deze afschuwelijke actie vond met hulp van de Twentse politie plaats. De mannen werden in het Gemeentelijk Lyceum Enschede een dag gevangen gehouden en vervolgens per trein naar concentratiekamp Mauthausen in Oostenrijk gebracht. Binnen enkele weken kreeg de familie in Twente via de Joodse Raad bericht dat de mannen waren ‘overleden’, oftewel: vermoord.
Ook de vader, oom en twee neven van mijn goede vriend Bert Woudstra werden in Mauthausen vermoord. Bert: “Ik herinner me nog als de dag van gisteren dat mijn moeder het bericht van het overlijden van mijn vader te horen kreeg. Ze stortte volkomen in. Als negenjarige dacht ik: ‘Dat kan niet waar zijn. Mijn stoere, sterke vader leeft nog … we worden gewoon voor de gek gehouden.’ Na mijn onderduik, direct na de bevrijding in 1945, hoorde ik als puber van dertien de waarheid. Ik voelde dat als een dreun die tot op heden nagalmt…”
Dat kan niet waar zijn. Mijn stoere, sterke vader leeft nog … we worden gewoon voor de gek gehouden...
— Bert Woudstra
Bert heeft desondanks een leven opgebouwd en gezorgd voor nieuwe generaties. Zijn grenzeloos positieve instelling zie en voel ik ook in Israël. Ondanks de enorme bagage van de eerste pioniers, staat er een land waar de wereld u tegen kan zeggen. Het is een veilige haven voor iedere Jood. Het is hier niet altijd rozengeur en maneschijn en er zijn de nodige problemen, maar het Joodse land is en blijft er.
Een eeuwig saluut aan al diegenen die we missen en moeten blijven herdenken. Altijd. LeDor Vador, van generatie op generatie.
Aanmelding voor de herdenking is, in verband met de coronavoorschriften, verplicht. Voor meer informatie kunt u bellen naar 0573-253415 of mailen naar hfoverweg@gmail.com.